علی مطهری در بیست و یکمین برنامه دید در شب که از سایت آپارات پخش می شود حضور یافت و به سوالات چالشی رضا رشید پور مجری این برنامه پاسخ داد:
علی مطهری در برنامه دید در شب
علی مطهری در بیست و یکمین برنامه دید در شب که از سایت آپارات پخش می شود حضور یافت و به سوالات چالشی رضا رشید پور مجری این برنامه پاسخ داد:
قبل از شروع برنامه از مکان های مختلف به من تذکر دادند که چرا علی مطهری، واضح تر بگویم چرا از اصلاح طلبان هم خط قرمزتر تلقی می شوید؟
شاید به این دلیل باشد که من به این دسته بندی های اصطلاحی پایبند نیستم و به آن چیزی که برسم بیان می کنم شاید در عالم سیاست چنین پدیده ای نامنوس باشد مواضع سیاسی من به اصلاح طلبان نزدیک است مواضع اجتماعی و فرهنگی من به اصولگرایان نزدیک است.
حتی تند تر؟
شاید در برخی جاها اینگونه باشد و شاید این یک پدیده نویی باشد ، من دنبال مبانی و اصولی هستم که از فرمایشات امام و شهید مطهری گرفتم که بروز اجتماعی آن به این صورت باشد.
شاید عده ای این گونه تفسیر کنند که در سیاست جهانی هم احزاب دارای یک طرز تفکر هستند، آیا در ایران جناح سیاسی کاملی وجود ندارد که شما عقیده سیاسیتان به یک حزب و عقیده فرهنگیتان به حزب دیگر نزدیک است؟
بله همین طور است، یکی از نقص های عالم سیاسی ما این است که هیچ کدام از جناح ها هیچ مرام نامه ای ندارند و به صرف ارتباطات اجتماعی و شاید ارتباطات قلبی با هم نزدیک شدند و گروهی تشکیل دادند ، اما امثال ما یک مرامنامه و اصول مشخصی دارند.
این می شود فرد گرایی و مسئله ای که ما از آن بر حضر هستیم ؟
این طرز تفکر باید به یک جریان اجتماعی و سیاسی و به صورت حزب در آید من اخیرا هم اعلام کردم که هم نکات ضعفی برای اصلاح طلبان قائلم هم برای اصولگرایان ، و باید یک جناح سومی بیاید و این ضعف ها را پوشش دهد .
ما بعد از چهل سال هنوز نتوانستیم یک سیستم فکری درست کنیم اگر به این کندی بدهیم چند سال دیگر زمان نیاز است؟
این یک نقصی در انقلاب ما بوده است، بعد از پیروزی انقلاب تا به امروز مخالفت هایی با تشکیل حزب وجود داشته و نتوانسته اند هماهنگی هایی بین وجود احزاب و ولایت فقیه ایجاد کنند، گاهی وجود یک حزب را نوعی عرض اندام و در مقابله با اصل ولایت فقیه می دانند که این مطلب صحیحی نیست. ممکن است عده ای بگویند حزب جمهوری اسلامی در کشور موفق بوده و مخالفتی برای تشکیل حزب نبوده، اما این حزب همزمان با جمهوری اسلامی به وجود آمد و متاثر از فضای بعد از انقلاب بود و در شرایط طبیعی به وجود نیامد و بعد از آن حزبی نتوانست قد علم کند.حزب جمهوری اسلامی در آن شرایط به صورت خود به خود به وجود آمد و تحت نام امام و انقلاب و از فضای احساسی که بر جامعه حاکم بود استفاده کرد و در نهایت هم به بن بست رسید.یکی دیگر از نقص های حزب جمهوری اسلامی این بود که همه ی موسسین آن صرفا روحانی بود. این موضوع مخالف فرمایشات امام و شهید مطهری بود.حزب دنبال قدرت سیاسی است روحانیت چتری است که باید در تمام حوزه ها در جامعه با نگاهی پدرانه سایه بگستراند البته این نکته از انتقادات بند به جامعه روحانیت مبارز هم هست که فقط از اصولگرایان تشکیل شده است.
آیت الله مهدوی کنی در این حزب نگاه جامعتر و پدرانه تری داشتند؟
بله ایشان هم به حفظ جامعیت روحانیت و نگاه پدرانه اعتقاد داشتند اما در عمل مجبور شدند به گونه ای دیگر کار کنند.
چه چیزی ایشان را مجبور کرد؟
از اول یک نگاه بدی نسبت به اصلاح طلبان وجود داشت که ما اصلاح طلبان را منحرف از سیاست و حتی دین تلقی می کنیم و گاهی آنها را سکولار می دانند و نقطه مقابل انقلاب و کسانی که دنبال بر اندازی هستند می دانند.
برخی از کسانی که به عنوان اصلاح طلب می شناختیم در شبکه های خارجی از جمله بی بی سی پرچمدار بر اندازی نظام هستند؟
اینها را ما خودمان به آن سمت هول دادیم و اگر درست رفتار می کردیم این اتفاقات نمی افتد ، از شغلش محروم می کنیم برای خانواده اش محدودیت ایجاد می کنیم و …
مشخصا آقای مهاجرانی صاحب منصب وزارت در داخل ایران بودند؟
ما نمی خواهیم کار انها را تایید کنیم ولی باید هر کسی ازاد باشد و بتواند حرفش را بزند.
یعنی اگر زمانی روی شما فشار باشد می روید بی بی سی و علیه نظام حرف بزنید؟
ما چون انقلاب را از خودمان میدانیم محال است، خیلی تلاش کردند ما را حول دهند ولی ما بیدی نیستیم که از این بادها بلرزیم! ما آقای کدیور ، سروش را برای خروج از کشور حول دادیم! ممکن است ما با خیلی از افکار این ها مخالف باشیم اما نباید تحت فشار باشند.
در دنیای فرهنگ و سینما می گوییم برخی از ادم ها دنبال جنجال هستند و به سراغ موضوعاتی می روند که حساسیت بر انگیز است ، این موضوع در عالم سیاست روی شما صدق می کند، همه مواضع شما جنجالی است؟
اتفاقا من یک شخصیت خیلی آرام دارم ،ولی جاهایی تشخیص می دهم کاری خلاف قانون اساسی است و حرفی را باید بگوییم.
روشنفکری شما در حوزه سیاسی با نگاه شما در بخش فرهنگی مطابقت ندارد و شما تند ترین مواضع را نسبت به پوشش افراد و مسائل اینچنینی دارید، کسی که باید راحت صحبت کند باید بتواند در مورد زندگی شخصی اش هم خودش تصمیم بگیرد! آیا این تناقض قابل حل است؟
در هر دو جا نگاه اسلام را مطرح می کنم ، تفکر که به دنبالش آزادی بیان و از ویژگی های انسانی انسان است باید از آزاد باشد اما ویژگی های حیوانی انسان نباید آزاد باشد. انسان یک موجود مرکب از قوا و استعداد های انسانی و حیوانی است که این قوا تحت تسلط خود انسان باید باشد، ضوابط ما بر اساس اسلام محدود است ، اگر بنا باشد هر انسانی هر جوری دوست دارد بیاید و به دیگران آسیب بزند که درست نیست.اما در کل قوا و استعداد انسانی انسان باید آزاد باشد.
این تشنجی و هیجانی که از غریزه جنسی در نتیجه پوشش نامناسب حاصل می شود چه تفاوتی با آن چالش و موضع گیری ها در فضای سیاسی دارد مگر تنش فکر آن هم در بخش سیاست اهمیت بیشتری ندارد؟
جامعه نباید متشنج شود باید یاد بگیریم نظر مخالف را بشنویم چون بد عمل کردیم اینگونه می شود، و عده ای خاص مانند زمان نطق من در مجلس و یا ماجرای شیراز آشوب می کنند
یعنی جو جامعه را متفاوت از فضای بین مردم می دانید؟
بله! به هر حال برخی از نمایندگان وابسته به گروه های خاصی هستند و عده ای هم برای خود شیرینی کارهایی می کنند.
فضای سیاسی کشور در حال حاضر چه نمره ای دارد؟
از بیست نمره دوازده می گیرد، قبول ناپلئونی است.
چه چیزهایی این نمره را کم می کند؟
خط قرمزهای مصنوعی ایجاد کردیم، حقوق شهروندی گاهی انطور که در قانون اساسی آمده است رعایت نمی شود.
شما با گشت ارشاد موافق هستید یا مخالف؟
من با نظارت بر پوشش اسلامی و برخورد با موارد ناهنجار موافقم ، ضابطانی که آموزش دیده باشند و کارت داشته باشند و به صورت مشخص در دایره امر به معروف و نهی از منکر فعالیت کنند.
شما با امر به معروف لسانی موافقید؟
ممکن است در لحظه برای فرد ایجاد ناراحتی کند ،اما احتمال تاثیر هست ولی باید اصول آن رعایت شود.
وضعیت جامعه از لحاظ حجاب چگونه است؟
فضا در مجموع و به غیر از موارد نا به هنجار در کل کشور قابل قبول است
توریستی که به کشور ما می آید باید حجاب کامل داشته باشد؟
حجاب عرفی ما که در خیلی از جاها به طور کامل رعایت نمی شود را داشته باشد
یعنی قانون ما را به صورت نصف و نیمه اجرا کند ، این حرف از طرف نماینده مجلس درست است؟
قانونی که جنبه فرهنگی دارد قابل کنترل نیست، موارد خیلی ناهنجار را نمی توان گفت که حکومت نسبت به آنها بی تفاوت باشد
قانون صفر و یک است ، قانونی که حالا باید یک جوری رعایت کنید بهتر است نباشد؟
یک حدی باید رعایت شود ، البته مسئله رقابت بین خانم ها را در این مورد نباید فراموش کنید
فرهنگ شخصی نیاز حوزه نظارت دارد این نظارت را در مورد سیاست و حرف های سیاسیون چه گونه می بینید؟
در امور فرهنگی باید نظارت باشد، نمی توان فیلمی ساخت که صحنه خیلی محرک در ان باشد و بگوییم ازادی است در بخش فرهنگی که نهی منکر امر به معروف که تشخیص ان در توان مردم نیست دولت باید وارد شود در بحث سیاسی هم مطابق قانون اساسی تا زمانی که اقدام عملی مانند حمله مسلحانه علیه نظام انجام نداده باشد فرد باید ازاد باشد و صرف انتقاد و داشتن نقد نباید او را محدود کرد ما برای هر دو مسئله معیار داریم
شما بعد از اتفاق شیراز عکسهایی منتشر کردید که به سرعت در فضای مجازی و شبکه های ماهواره ای پخش شد،آیا به این نکته فکر کردید که نظام خشن نشان داده می شود؟
در ان اتفاق عده ای عکس گرفتند و واقعا جلوگیری از پخش آن در عصر ارتباطات امروزه در دست ما نیست، نکته بعدی اینکه بهتر است ضعف های نظام را افرادی که در داخل نظام هستند بگویند تا امثال خانم شیرین عبادی!
حضرت امام میفرمایند ببینید رادیوهای بیگانه چه می گوید اگر حرف شما با آنها یکی بود به خودتان شک کنید، خیلی از مواقع مواضع و حرف های شما با صحبت های شبکه های ماهواره ای و ناظرین حقوق بشر مطابقت دارد؟
البته به نظرم از حرف امام سو استفاده شده است ، منظور امام این نیست که هر وقت رسانه های بیگانه حرف شما را تایید کردند یعنی حرفتان علیه نظام است این موضوع برای خود امام هم بعد از فرمان هشت ماده ای تجسس ، ممنوع شنود و … ممنوع است ،پیش آمد، که کلی از رسانه های بیگانه تمجید کردند، نمی توان گفت که امام ضد انقلاب است، اگر حرفی بزننیم که نتیجه اصلاحی نداشته باشد اشتباه است اما زمانی که بعد از صحبتی هفت یا هشت مورد مثبت به وجود می آید و رسانه های بیگانه هم ان را تایید می کنند نباید به خاطر یک مورد منفی از گفتن ان صرف نظر کرد.
در نطق جنجالیتان در مجلس یک نفر از همکارانتان حرف شما را تایید نکرد، و فقط رسانه های بیگانه آن را تایید کرد؟
شاید حدود هفتاد یا هشتاد نفر از نمایندگان مجلس حرف های مرا قبول داشته باشند و به طور جداگانه به من اعلام کرده اند اما جرات نمی کنند آن را بیان کنند.
جرات نمی کنند به خاطر رد صلاحیت؟
بله، حوزه انتخابیه آنها را محدود کند و از این موضوع می ترسند
ترجیح می دهید در لیست اصولگرایان باشید یا اصلاح طلبان؟
من این دیوار کشی ها را قبول ندارم، و اعلام کرده ام که هر جناحی بخواهد اسم مرا در لیستش قرار دهد می تواند.
یعنی برایتان مهم نیست اسمتان کنار آقای رسایی و مهدی کوچک زاده و سایرین باشد؟
عملا که همچین اتفاقی نمی افتد
دو انتخابات قبل تر این گونه بود؟
من قبل از آن وارد مجلس نشده بودم، با خیلی از نا به سامانی ها آشنا نبودم و خیلی مواضع سیاسی روشنی نداشتم
در آن دوره تقیه نکرده بودید؟
خیر، این حوادث به مرور اتفاق افتاد و این آقایان هم مواضع این چنینی نداشتند
در بین اصلاح طلبان کدام جناح یا فرد را مصداق درست اصلاح طلبی می دانید؟
ممکن است ما همه افکار و عقایدشان را قبول نداشته باشیم اما آقای عارف و خط مشی ایشان را می پسندم
ایشان به نیت رئیس مجلس در انتخابات داوطلب شدند، شما بین آقای لاریجانی و ایشان کدام را اصلح می دانید؟
حالا ما که نمی توانیم به نیت افراد ورود کنیم، ولی تعیین ریس نسبت به افرادی است که در مجلس ورود پیدا می کنند اما ممکن است ریاست به دست نفر سومی بیفتد.
شما ریاست آقای لاریجانی را قبول دارید؟
اگر ایشان در دوره هشتم و نهم نبودند به مراتب یک مجلس تندرو داشتیم .
نماینده ای در انتقاد نسبت به آقای لاریجانی فرمودند که آقای لاریجانی نقش منفی در برجام داشت؟ اقای لاریجانی نظر مجلس را در برجام نادیده گرفت؟
اقای لاریجانی نباید زیر بار کمیسیون ویژه می رفت و بحثهای تخصصی باید در صحن علنی وجلسات غیر علنی با حضور تیم آقای ظریف و جلیلی انجام می شد، برجام چیزی بود که مجلس حق ورود به آن را داشته باشد و ما نمی توانستیم در خیلی از مفاد موافقت نامه کاری کنیم در خیلی موارد مشخص بود که اگر به جای مورد توافق شرایط به گونه ای دیگر بود بهتر بود اما کاری از دست ما بر نمی آمد ، باید مانند سایر توافق نامه هایی که به مجلس می آید یا کلیت آن مورد موافقت و یا رد قرار می گرفت و موضع گیری آقای لاریجانی در جلسات پایانی به دلیل تصمیم اشتباهی بود که در مورد تشکیل کمیسیون ویژه گرفته بود.
چنین تعهدی بدون در نظر گرفتن رای نمایندگان مجلس چه سودی داشت؟
تشکیل کمیسیون ویژه به این شکل که رسانه ای شود و جناح ها جهت گیری کنند لازم نبود، اما مجلس می توانست با کلیت ماجرا موافقت یا مخالفت کند و اینگونه نبود که رای مجلس اهمیتی نداشته باشد.
به طور کلی برجام را به نفع ملت ایران می دانید؟
بله. این یک پیروزی است ،جایگاه ایران را در کل دنیا بالا برد و ظلم تحریم ها را برای مردم ایران از بین برد، سفر ریس جمهور به اروپا ناشی از همین اتفاق است و عربستان و اسرائیل از این توافق به شدت اعصبانی هستند، هفت ماه قبل از توافق دولت عربستان با اعلام سیاست کاهش قیمت نفت می خواست ایران را به زانو در آورد که موجب شد توافق هفت ماه به تاخیر بیفتد و این ها به شدت از نزدیکی ایران به دنیای غرب گریزان بودند.
نزدیکی به دنیای غرب ما را از سیاست های منطقه ای مثل نزدیکی به سوریه و عراق غافل نخواهد کرد؟
باید مراقبت شود، برجام و ارتباط به دنیای غرب نباید از آرمان فلسطین غافل شویم
عده ای می گویند ما در ارتباط با فرانسه هواپیما می گیریم در ارتباط با ایتالیا خدمات الکترونیکی در صورت ارتباط با فلسطین و سوریه چه چیزی نصیب کشور و مردم می شود؟
همه چیز که عوامل اقتصادی نیست ما یک سری وظیفه اسلامی هم داریم و معتقد به همبستگی اسلامی هستیم ، ما نسبت به سایر مسلمانان فلسطین ، مصر لیبی و سایرین وظیفه هایی داریم همین طور برعکس
این چه همبستگی اسلامی است که ما با بزرگترین کشور سنی اسلامی در منطقه قطعه ارتباط کردیم؟
ما که قطع ارتباط نکردیم ، ممکن است رفتار آنها غلط باشد ولی نباید وحدت اسلامی و همبستگی اسلامی را فراموش کنیم ،عربستان مقصر قطع ارتباط است اگرچه من شکل این حرکت را قبول ندارم و نیرو انتظامی کم کاری کرده است و من این نکته را در مجلس هم اعلام کردم .
نظر خود را نسبت به اسامی زیر بگویید؟
هاشمی رفسنجانی: بنده ایشان را دلسوز انقلاب و قهرمان صبر وو تحمل می دانم
آیا این موضوع درست است که می گویند مواضع آقای هاشمی نسبت به سال ۷۵ تغییر بسیار کرده است؟
بله در یک جاهایی مثل آزادی بیان تغییر کرده است چون خودشان چندان تحمل انتقاد نداشتند، ولی مواضع جدیدشان انقلابی تر است.
اژه ای:یک مقدار مواضع تندی دارند، به ویژه در بحث آزادی بیان باید مواضع آسانتری انتخاب کنند.
نیکی کریمی: هنرمند موفقی هستند که در سریال کیمیا خیلی مسلط بازی می کنند
آخرین فیلم سینمایی که دیده ای چه بود؟
مدتی است که فیلم سینمایی ندیدم
شما استقلالی هستید؟
خیر من طرفدار تیمی هستم که زیبا و جوانمردانه بازی می کند
جان کری: از وزرای قبلی عاقلتر و با انصافتر است
کفاشیان: مرد همیشه خنده
گزارش اصل نود در مجلس در شرایطی که عربستان خیلی داشت فشار می آورد به موقع می دانید؟
به هر حال ممکن است این اتفاق روی فیفا هم تاثیر بگذارد ، اصولا کفاشیان ادم خوش ذاتی است اما ان برش و صلابت را برای فدراسیون فوتبال ندارد.
شهید مطهری: بزرگترین خسارت انقلاب شهادت شهید مطهری بود که انقلاب خیلی به آنها دل بسته بود، از سال ها قبل از پیروزی انقلاب امام اسرار به حضور ایشان در حوزه علمیه داشتند
اگر ایشان زنده بودند الان کجای انقلاب ایستاده بودند؟
اگر زنده بودند خیلی از وقایع و اتفاقات انقلاب تغییر می کرد و به گونه ای دیگر اتفاق می افتاد ،حتی ایشان جاهایی نظر امام را تغییر می دادند
مثلا؟
در ریاست کمیته های انقلاب اسلامی امام تصمیم داشتند حکم مرحوم لاهوتی را امضا کنند که با گزارشی که شهید مطهری از زمان زندان و گرایش ایشان به مجاهدین به امام دادند نظرشان را تغییر و اقای مهدوی کنی را معرفی کردند و آقای مهدوی کنی حکم را به خط شهید مطهری و امضای امام دارند، بی شک شهید مطهری اگر زنده بودند بعد از امام رهبر بودند این حرف را آیت الله خامنه ای در اولین سال رهبریشان در دیداری که با ایشان داشتیم دوبار تکرار کردند .
اگر مرحوم مطهری زنده بودند از کجا معلوم سرنوشت آقای منتظری گرفتار نمی شدند؟
این هم از احتمالاتی است که وجود دارد ولی شهید مطهری خیلی پخت تر بودند.
علی لاریجانی: هم داماد ماست هم رئیس مجلس است
داماد خوبی است یا رئیس مجلس خوبی؟
داماد خوبی است اگر در ریاست مجلس جایی ایشان بودم به گونه ای دیگر برخورد می کردم اما فرد باهوش و فهمیده است.
کوچک زاده: آدم خوش ذاتی است ولی ادم احساسی و هیجانی است.
فایل صوتی از شما منشتر شد نظر شما در مورد ان صحبت های تند چیست؟
حرفی که من بعد از آن ماجرا به اقای کوچک زاده زدم یعنی سست و تنبل، و ماجرای کوچ اف گفتن هم این است که ایشان در دوره دبیرستان با ما همکلاسی بودیم و در آن دوره نامشان کوچک اف بود که بعدها تغییر نام دادند و قصد تمسخر ایشان را نداشتم.
دکتر مصدق : قهرمان ملی و آدم صادق
رونالدو : مسی و نیمار را ترجیح می دهم